Kościół parafialny, murowany, pw. św. Stanisława Bpa Męcz. Został wybudowany, w latach 1853-1857 przez wiernych, pod opieką - proboszcza, ks. Józefa Szczepanowskie- go, na wzór kościoła św. Katarzyny w Petersburgu. Ozdobiony dwiema wieżami. Wewnątrz znajduje się polichromia z 1908 r., odnowiona przez ks. Marcjana Trofimiaka, i witraże czeskie. Przechowywane są również relikwie św. Felicjana, przywiezione z Rzymu w 1779 r. Główną ozdobą kościoła jest pomnik Julisza Słowackiego, dłuta Wacława Szymanowskiego, ustawiony w 1909 r. dla uczczenia l00-nej rocznicy urodzin wielkiego poety. Na filarze nawy głównej, niedaleko chóru znajduje się niewielka kropielnica z białego marmuru, ozdobiona rzeźbą Matki Boskiej, dłuta Kazimierza Brodskiego z 1872 r., oraz łaskami słynący wizerunek Chrystusa na Krzyżu.
W 1938 r. parafia liczyła 3720 wiernych. Kaplice: na cmentarzu, rodziny Moczulskich - murowana (istnieje), w Podolanach (murowana) i w więzieniu krzemienieckim; ich los jest nieznany, prawdopodobnie nie istnieją.
W Białokrynicy znajdował się kościół garnizonowy 12 Pułku Ułanów Podolskich. Pierwotnie była to cerkiew garnizonowa z końca XIX w., 11 pułku dragonów rosyjskich. Cerkiew ta w 1921 r. została zaadoptowana na garnizonowy kościół katolicki, który służył nie tylko żołnierzom, ale i mieszkańcom wsi: Białokrynica, Andruga i Wesołówka.
W 1931 r. dokonano przebudowy kościoła, pozostawiając tylko jedną wieżę oraz dostosowując wnętrze do potrzeb świątyni katolickiej. We wrześniu 1939 r. kościół zajęły wojska sowieckie. Zniszczono wszystkie ołtarze (w tym dwa drewniane w stylu gotyckim), naczynia i szaty liturgiczne. W kościele urządzono klub, w którym odbywały się zabawy, i wyświetlano filmy. Z wieży usunięto krzyż i zamontowano pięcioramienną gwiazdę. W czasie okupacji hitlerowskiej, w 1943 r. kościół przez krótki czas był czynny, a Msze św. odprawiał proboszcz krzemieniecki, ks. Stefan Iwanicki. Po 1945 r. sowieci zburzyli wieżę kościelną i przebudowali wnętrze na potrzeby klubu. Do bryły świątyni z prawej strony dobudowano barak. Dziś w kościele znajduje się klub dla żołnierzy.
Parafia w Krzemieńcu, jako jedyna w całej diecezji łuckiej, mimo chwilowego braku kapłanów, nigdy nie przerwała działalności, a kościół parafialny nigdy nie był zabrany.
W 1941 r. proboszczem był ks. Stefan Iwanicki (junior) ur. w 1904 r., wyśw. w 1927 r., zastrzelony 6.02.1943 r. przez Niemców.
Do parafii należały następujące miejscowości (1938 r.): Krzemieniec, Andruga: Mała, Wielka; Baszkowice, Berehy, Białokrynica, Bielecka Dolina, Bonówka, Cnotówka, Chwy- szczuki, Czugale, Folwarki: Małe i Wielkie, Kołosów, Królewski Most, Kulików, Lisznia, Ludwiszcze, Marcelina (Marcinówka), Mikołajówka: Nowa, Stara, Młynówce, Moczary, Nowosiółki, Oderówka, Perelski, Podleśce, Rudeczka, Rudka, Sitary, Smyga, Sopanów, Stoże, Stożeckie Hucisko, Szpikołosy, Trzy Kopce, Tylawka, Wesołówka, Żałoby.
Po 1945 r. pracowali w tej parafii dojeżdżający z Łucka, ks. Jan Rutkowski (1945-1955 r.), ks. Jakub Macyszyn (1956-1973 r.), ks. Marcjan Trofimiak (1794-1991 r.), ks. Czesław Szczerba (1991-1992 r.) i obecnie ks. Tadeusz Mieleszko. Parafia należy do dekanatu tarnopolskiego.
Cmentarz parafialny, zwany „Polskim”, jest częściowo zdewastowany. Kaplica Moczulskich została odrestaurowana przez ks. Marcjana Trofimiaka. Zachowały sie również cmentarze: Tunicki, na którym znajduje się grobowiec matki J. Słowackiego - Salomei z Januszewskich Słowackiej-Becu; Bazyliański (pochowani profesorowie Liceum Krzemienieckiego).
Wołyń - przegląd
Z zamglonej ... przeszłości
Miejsca szczególne na Wołyniu
głosuj na stronę klikając na
herb Wołynia
